سن رشد قد در پسران معمولا تا 19 سالگی و در دختران تا 15 سالگی می باشد.
قد یکی از مهمترین ویژگی های ظاهری ماست که روی اعتماد به نفسمان تاثیر بسیار زیادی دارد. بسیاری از افراد دوست دارند قد بلندتری داشته باشند، از ای رو به دنبال پاسخ این سوال هستند که سن رشد قد چقدر است و با چه راه کار هایی می توانند قدشان را بلندتر کنند؟
عواملی مثل ژنتیک، تغذیه، ورزش و سلامتی بر رشد قد تاثیر زیادی می گذارند. در پاسخ کوتاه به این سوال باید گفت که عموما قد پسران تا 19 سالگی و دختران تا 15 سالگی رشد می کند. البته رشد قد در سال های پایانی این دوره کُند می شود و با بسته شدن صفحه رشد استخوان ها، دیگر امکان رشد قد وجود ندارد.
با ما در این مقاله همراه باشید تا به بررسی این نکته که تا چه سنی افزایش قد داریم و چه عواملی بر بلندتر شدن قد ما تأثیرگذار خواهند بود، بپردازیم
سن استخوانی و افزایش قد
سن استخوان ها و رشد قد ارتباط مستقیمی با هم دارند. با بالا رفتن سن، حجم استخوان ها و رشد قد کم می شود. اما می توان با تمرینات و تغذیه مناسب، سن استخوانی را بالا برد و قد را افزایش داد. تمرینات مقاومتی زیر نظر متخصص و مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین D، کلسیم، منیزیم و فسفر مثل لبنیات، سبزیجات، ماهی و ادویه های شرقی به استحکام استخوان ها کمک می کند.
برای داشتن سن استخوانی بالاتر و قد بیشتر، باید به طور مداوم تمرینات و رژیم غذایی مناسب را رعایت کنید. افراد مبتلا به بیماری های استخوانی هم باید قبل از شروع برنامه های ورزش و تغذیه ای، با پزشک مشورت کنند.
عوامل موثر بر سن رشد قد
سن رشد قد تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد. از جمله مهم ترین این عوامل می توان به موارد زیر اشاره کرد:
شرایط ژنتیکی
ژنتیک مهم ترین و بیشترین تاثیر را در سن رشد قدی هر کسی دارد. اگر اعضای خانواده شما قد بلندی داشته باشند، به احتمال زیاد شما هم قد بلند خواهید داشت. از آنجا که ژنتیک تغییرناپذیر است، کسانی که قد کوتاهی دارند، سعی می کنند با تغییر شیوه زندگی و تغذیه، قد خود را افزایش دهند، اما نکته قابل توجه این است که هرکاری هخم انجام دهید از حداکثر قد ژنتیکیتان بیشتر رشد نمی کنید.
تغذیه رشد قد
تغذیه نقش مهمی در رشد قد دارد. مصرف مواد مغذی از قبیل کلسیم، پروتئین، ویتامین D و منیزیم برای رشد استخوان ها و عضلات لازم هستند. بنابراین توصیه می شود رژیم غذایی متعادل و حاوی منابع کلسیم مانند لبنیات و منابع پروتئینی مثل گوشت قرمز، ماهی و تخم مرغ داشته باشید تا بتوانید به حداکثر قد ژنتیکیتان دست یابید.
خواب کافی
خواب کافی هم یکی از عامل های مهم در سن رشد قد است. در طول خواب، بدن شما هورمون رشد را ترشح می کند که به رشد استخوان هایتان کمک می کند. بنابراین، خواب کافی و با کیفیت کمک می کند تا قد بلندتری داشته باشید.
ورزش و فعالیت بدنی
ورزش و فعالیت بدنی بر سن رشد قد تاثیر می گذارد. انجام ورزش هایی مثل شنا، بسکتبال و والیبال با تقویت عضلات و استخوان ها می تواند به افزایش قد کمک کند. همچنین انجام ورزش های مقاومتی و کششی برای رسیدن به حداکثر قد ژنتیکی موثر هستند.
وضعیت سلامتی
برخی بیماری ها روی رشد قد تأثیر می گذارند. بیماری های هورمونی مثل آکرومگالی که موجب افزایش هورمون رشد می شوند، باعث افزایش بیشتر قد می شوند. اما بیماری هایی مثل سرطان که بدن را تحلیل می برند، نمی توانند به رشد قد کمک کنند. حتی ممکن است مانع از ادامه رشد شوند. بنابراین تأثیر بیماری ها بر قد، بستگی به نوع و شدت آن دارد.
جنسیت
جنسیت می تواند به طور مستقیم بر روی قد افراد تاثیر بگذارد. به طور معمول، مردان نسبت به زنان قد بلندتری دارند که این امر می تواند ناشی از عوامل ژنتیکی، هورمونی و محیطی باشد. هورمون ها نیز در رشد و قد افراد نقش دارند. تستوسترون در مردان و استروژن و پروژسترون در زنان به میزان و سطوح متفاوتی ترشح می شوند که می توانند بر سن رشد بدن و قد تاثیرگذار باشند.
استرس و اضطراب
استرس و اضطراب می تواند سن رشد قد را مختل کند. استرس باعث ترشح بیش از حد هورمون کورتیزول می شود که رشد را کند می کند. همچنین استرس و اضطراب، عضلات را تحت فشار قرار می دهد که منجر به فشرده شدن استخوان ها و کوتاه شدن قد می شود.علاوه بر این، استرس بر هورمون های رشد اثر منفی می گذارد.
افزایش سن
افزایش قد تا سنین نوجوانی ادامه دارد. سرعت رشد در دوران کودکی بسیار سریع است و بیشترین میزان رشد هنگامی رخ می دهد که به سن نوجوانی می رسید. پس از آن، سرعت رشد کُند می شود و در نهایت در دوران بلوغ متوقف می گردد. اگرچه روند رشد ممکن است در هر کسی متفاوت باشد، اما به طور کلی بیشترین رشد در دوران نوجوانی اتفاق می افتد و پس از آن سرعت رشد کاهش می یابد تا اینکه در دوران بلوغ متوقف شود.
هورمون رشد
این هورمون توسط غده پیشانی ترشح می شود و نقش مهمی در رشد بدن دارد. هورمون رشد از طریق تحریک سلول های استخوانی و عضلانی، منجر به افزایش تعداد سلول ها و حجم بافت های بدن می شود.
آیا سرعت و سن رشد قد پسران با دختران یکسان است؟
سرعت و سن رشد قد در دختران و پسران متفاوت است. معمولاً پسران در دوران کودکی سریع تر رشد می کنند و قد بلندتری نسبت به دختران دارند. قد دختران معمولاً دو سال پس از شروع بلوغ، بین ۸ تا ۱۳ سالگی، به بالاترین حد خود می رسد. رشد قد برخی دختران در ۱۴ یا ۱۵ سالگی متوقف می شود. پسران تا 20 سالگی همچنان رشد می کنند، اما بیشترین رشد آن ها بین ۱۲ تا ۱۵ سالگی اتفاق می افتد.
رشد قد دختران تا چه سنی ادامه دارد؟
دختران در دوران نوزادی و کودکی به سرعت رشد می کنند. همزمان با بلوغ و شروع دورهٔ قاعدگی، سرعت رشدشان به طور قابل توجهی افزایش می یابد. معمولاً سن رشد قد دختران در 15 تا 18 سالگی یا چند سال پس از اولین قاعدگی متوقف می شود و به نهایت قد خود می رسند. اکثر دختر ها یک تا دو سال قبل از اولین قاعدگی، جهش رشدی پیدا می کنند. سن معمول بلوغ در دختران ۸ تا ۱۳ سالگی است و جهش رشدی معمولاً بین ۱۰ تا ۱۴ سالگی رخ می دهد. پس از اولین قاعدگی، در هر سال فقط ۲٫۵ تا ۵ سانتی متر به قدشان اضافه می شود.
رشد قد پسران تا چه سنی ادامه دارد؟
سن رشد قد اکثر پسران در 16 تا 20 سالگی متوقف می شود، هرچند بعضی ها تا اواخر نوجوانی همچنان رشد می کنند. پسران هم در دوران بلوغ با جهش رشدی روبرو می شوند، اما میزان رشد هر فردی متفاوت است چرا که سن بلوغ در پسران متغیر است.
سن بلوغ بر قد نهایی تأثیری ندارد، اما روی زمان شروع و توقف رشد موثر است. پسرانی که پیش از بلوغ محدودیت رشد داشتند، در دوران بلوغ همان متوسط لازم برای رشد را کسب می کنند تا کمبودهای قبلی جبران شود.
جدول قد به تناسب سن در پسر ها و دختر ها
اطلاعات زیر برگرفته از نمودار سال ۲۰۰۰ مرکز کنترل و پیشگیری بیماری است.
سن | قد نصف پسرها به سانتی متر |
۸ | ۱۲۸ سانتی متر |
۹ | ۱۳۳.۵ سانتی متر |
۱۰ | ۱۳۸.۵ سانتی متر |
۱۱ | ۱۴۳.۵ سانتی متر |
۱۲ | ۱۴۹ سانتی متر |
۱۳ | ۱۵۶ سانتی متر |
۱۴ | ۱۶۴ سانتی متر |
۱۵ | ۱۷۰ سانتی متر |
۱۶ | ۱۷۳.۵ سانتی متر |
۱۷ | ۱۷۵.۵ سانتی متر |
۱۸ | ۱۷۶ سانتی متر |
سن | قد نصف دخترها به سانتی متر |
۸ | ۱۲۷.۵ سانتی متر |
۹ | ۱۳۳ سانتی متر |
۱۰ | ۱۳۸ سانتی متر |
۱۱ | ۱۴۴ سانتی متر |
۱۲ | ۱۵۱ سانتی متر |
۱۳ | ۱۵۷ سانتی متر |
۱۴ | ۱۶۰.۵ سانتی متر |
۱۵ | ۱۶۲ سانتی متر |
۱۶ | ۱۶۲.۵ سانتی متر |
۱۷ | ۱۶۳ سانتی متر |
۱۸ | ۱۶۳ سانتی متر |
کلام اخر
در مجموع، معمولاً سن رشد قد پسرها از 16 تا 20 سالگی و دختر ها در 15 تا 18 سالگی متوقف می شود. عوامل زیادی روی رشد اثر می گذارد که در نهایت، روی قد هم موثر است. از جملۀ این موارد می توان به عوامل محیطی مثل ژنتیک، تغذیه و میزان فعالیت فیزیکی اشاره کرد.
سوالات متداول سن رشد قد
تا چه سنی رشد قد ادامه دارد؟
رشد قد به طور متوسط در دخترها از 15 تا 18 سالگی و در پسرها از 16 تا 20 سالگی ادامه می یابد. البته در برخی افراد این روند تا سن ۲۲ سالگی نیز طول می کشد.
دوره اوج رشد قد در چه سنی است؟
دوره اوج رشد قد در دخترها بین ۱۱ تا ۱۳ سالگی و در پسرها بین ۱۳ تا ۱۶ سالگی است. در این سنین سرعت رشد بیشترین میزان خود را دارد.
سن بلوغ چه تأثیری بر رشد قد دارد؟
با بسته شدن صفحه رشد استخوان ها در زمان بلوغ، دیگر امکان افزایش طول استخوان ها و رشد قد وجود نخواهد داشت.
آیا می توان پس از ۱۸ سالگی هم قد کشید؟
بله، امکان افزایش کمی قد تا حداکثر ۲۲ سالگی وجود دارد اما میزان آن بسیار ناچیز خواهد بود.
راهکارهای افزایش قد پس از دوران رشد چیست؟
انجام تمرینات کششی و اصلاحی می تواند باعث شود فرد قد بلندتر به نظر برسد.